เพลงจดหมายผิดซอง������ พี่แสนดีใจ ได้รับจดหมาย จากไปรษณีย์ จ่าหน้าซองถึงพี่ สอดซองสี นี้ไม่ใช่ใคร
พี่จำแน่นอน ว่าบังอรส่งถึงพี่ชาย เปิดอ่านดูข้างใน ต๊ายตาย จดหมายผิดซอง
������� เนื้อความจดหมาย น้องเขียนบรรยาย ถึงชายคนอื่น บอกว่าทนขมขื่น
พี่กล้ำพี่กลืน น้ำตาไหลนอง .........
������ ซองนั้นเป็นของพี่ ซองนั้นเป็นของพี่ แต่จดหมายนี้ สิเป็นของใคร .......
������������������� ที่มา : http://www.nangdee.com��� จากเนื้อหาในบทเพลง จะเห็นว่า� แม้จะมีทักษะการเขียนดีอย่างไร� ถ้าผู้เขียน
ไม่ใส่ใจในทุกกระบวนการของจดหมาย� ก็อาจเกิดรอยร้าวได้ในชีวิต�� ดังนั้น
ทักษะการเขียนจดหมายจึงเป็นทักษะที่สำคัญ� ที่ต้องเรียนรู้ ทั้งรูปแบบ สำนวนภาษา
ตลอดจนมารยาทในการเขียนจดหาย� และฝึกเขียนจดหมายให้เกิดทักษะ
��������������
��������������������������� ��� ภาพจาก : http://www.thaicontractors.com
เรื่อง� การเขียนจดหมายส่วนตัว
กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย� ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒, ๔
การเขียนจดหมาย
������ การเขียนจดหมาย เป็นการสื่อสารชนิดหนึ่ง มีลักษณะเป็นความเรียงที่มีรูปแบบ
โดยเฉพาะ�ฉะนั้นสิ่งที่ควรคำนึงถึงในการเขียนจดหมายคือ ผู้เขียนจะต้องเลือกใช้ถ้อยคำ
อย่างพิถีพิถันเช่น ใช้ถ้อยคำที่สั้น กระชับ ตรงตามวัตถุประสงค์
������ นอกจากนี้จะต้องคำนึงถึงมารยาท ความสุภาพอ่อนน้อม ความเหมาะสม
ตลอดจนกาลเทศะระหว่างผู้ส่งสารกับผู้รับสาร� การเขียนจดหมายจะมีรูปแบบ
������ โดยทั่วไปจดหมายแบ่งออกเป็น 4 ชนิด ดังนี้
������ ๑. จดหมายส่วนตัว ได้แก่จดหมายระหว่างบุคคลซึ่งมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดต่อกัน
เช่น พ่อ แม่ ลูก เครือญาติ เพื่อนสนิท
������ ๒. จดหมายกิจธุระ ได้แก่ จดหมายระหว่างเอกชนกับเอกชน อาจเป็นบุคคลใกล้ชิด
หรือบุคคลทั่วไปก็ได้ หรือระหว่างเอกชนกับองค์การเอกชน เช่น สมาคม ห้างร้าน
หรือเกี่ยวกับธุระการงานที่เป็นส่วนหนึ่งของการดำรงชีวิต โดยที่ไม่เกี่ยวกับผลกำไร ขาดทุน
เช่น การลาหยุดเรียน หรือขอความช่วยเหลือ
������ ๓. จดหมายธุรกิจ ได้แก่ จดหมายระหว่างเอกชนกับเอกชน หรือระหว่างเอกชนกับ
องค์การเอกชน ที่เกี่ยวกับการค้า การลงทุน มีการได้กำไรหรือขาดทุน เช่น การสั่งซื้อสินค้า
�การกู้ยืม การขายสินค้า
������ ๔. จดหมายราชการ ได้แก่ หนังสือที่ส่วนราชการมีถึงส่วนราชการด้วยกัน หรือ
ถึงเอกชน หรือองค์การเอกชนด้วยเรื่องราชการ
กลวิธีในการเขียนจดหมาย
���������� ๑. เขียนข้อความให้ชัดเจน ใช้ถ้อยคำสุภาพ กะทัดรัด สละสลวย ไม่อ้อมค้อม
�และต้องใช้ภาษาที่สำรวมมากกว่าภาษาพูด
���������� ๒. เขียนด้วยลายมือเรียบร้อย อ่านง่าย
���������� ๓. ใช้ภาษาถูกต้องตามลักษณะการใช้ภาษาและตามความนิยม
���������� ๔. เขียนถูกต้องตามแบบฟอร์มที่รับรองกัน
มารยาทในการเขียนจดหมาย
���������� ๑.ใช้กระดาษสีขาว� สีอ่อนหรือสีสุภาพเข้ากันกับซองไม่มีรอยยับหรือ
รอยฉีกขาดให้ได้มาตรฐานไม่ควรใช้กระดาษที่มีตราของทางราชการเขียนจดหมายส่วนตัว
���������� ๒. เขียนด้วยหมึกสีดำ สีน้ำเงิน ไม่ควรใช้ดินสอหรือหมึกแดง หมึกสีฉูดฉาด
เพราะไม่สุภาพ ต้องเขียนตัวอักษรหรือตัวเลขให้ชัดเจน ไม่ขูด ลบ ขีด ฆ่า หรือเขียนทับลงไป
���������� ๓. ไม่ใช้ซองที่มีลวดลายหรือสีเข้มมาก
���������� ๔. ไม่สอดธนบัตรหรือสิ่งของมีค่าลงในซองจดหมาย อาจหายได้
���������� ๕. ไม่บรรจุสิ่งของอื่นนอกจากจดหมายลงไปในซองจดหมาย เช่นกระดุม
���������� ๖. เมื่อได้รับจดหมายหรือไปรษณีย์ภัณฑืแล้ว ต้องรีบตอบโดยเร็วที่สุด
��������� ๗. จดหมายที่ส่งทางไปรษณีย์ ต้องผนึกดวงตราไปรษณียากรที่มุมบนด้านขวามือ
ควรใช้ดวงตราไปรษณียากรให้น้อยที่สุด
��������� ๘. ผนึกดวงตราไปรษณียกากรให้ถูกต้องตามอัตราที่การสื่อสารกำหนดไว้
��������� ๙. ถ้าเขียนไปรษณีย์บัตร ควรใช้ถ้อยคำสั้น ๆ สุภาพเป็นข้อความที่เปิดเผยได้
��������� ๑๐. ไม่ใช้ภาษาพูดในการเขียนจดหมาย
��������� ๑๑. ควรเขียนคำนำหน้าชื่อผู้รับบนจ่าหน้าให้ถูกต้อง ตามความนิยมและความเหมาะสม
เช่น คุณ นายแพทย์
อาจารย์ หรือยศทางทหาร
��������� ๑๒. ไม่ควรใช้ซองที่ประทับตราเมล์อากาศส่งทางไปรษณีย์ธรรมดา
��������� ๑๓. ไม่ควรเขียนจดหมายถึงผู้อื่นในทำนองกล่าวหาว่าร้ายโดยไม่ลงชื่อผู้เขียน(บัตรสนเท่ห์)
��������� ๑๔. ถ้าต้องการเขียนข้อความเพิ่มเติมหลังจากจบจดหมายแล้ว ต้องเขียนคำว่า
�ป.ล.(ปัจฉิมลิขิต) ก่อน
��������� ๑๕. เรียงลำดับเนื้อหาสาระให้เมาะสม ไม่กำกวม ถ้าเป็นจดหมายส่วนตัว
�ควรมีถ้อยคำที่แสดงถึงความสัมพันธ์อันดี เช่น การถามทุกข์สุข
��������� ๑๖. ใช้ภาษาให้ถูกต้องตามหลักภาษาและตามความนิยม คำนึงถึงความสุภาพ
ถูกกาลเทศะ รวมทั้งใช้คำนำ สรรพนาม และคำลงท้าย ให้เหมาะสมกับฐานะ
�และความสัมพันธ์ระหว่างผู้เขียนกับผู้รับ
���������������������������
������������������������������ �� ภาพจาก : http://se7endaydvd.tarad.com
การเขียนจดหมายส่วนประกอบของจดหมาย��������� ๑. สถานที่เขียน ควรบอกให้ชัดเจนจากหน่วยย่อยไปหาหน่วยใหญ่ เช่น
����������������� ๑๒ หมู่ ๑ ตำบลพงสวาย อำเภอเมือง จังหวัดราชบุรี ๗๐๐๐๐
��������� ๒. วัน เดือน ปี ใช้แบบจดหมายราชการ ดังนี้
����������������� ๑๕ มีนาคม ๒๕๔๗
��������� ๓. คำขึ้นต้น ใช้ให้เหมาะสมกับบุคคล
��������� ๔. ใจความหรือเนื้อความ ถ้ามีเรื่องจะต้องเขียนมากควรแบ่งเป็นตอน ๆ
ถ้าจะเขียนเรื่องใหม่ก็ขึ้นบันทัดใหม่ ย่อหน้าไม่ควรเขียนติดต่อกันเพียงย่อหน้าเดียว
��������� ๕. คำลงท้าย ต้องใช้ให้สัมพันธ์กับคำขึ้นต้นและใช้ให้ถูกต้องตามฐานะของบุคคล
��������� ๖. ชื่อผู้เขียน ถ้าใช้ลายเซ็นต้องวงเล็บชื่อ นามสกุลไว้ใต้ลายเซ็นด้วยลายมือ
ที่อ่านง่ายชัดเจนหากมีตำแหน่ง� หน้าที่การงานหรือติดต่อในฐานะตำแหน่งนั้นก็ให้บอก
ตำแหน่งหน้าที่นั้นการวางรูปแบบของจดหมาย
������ การวางรูปแบบของจดหมายควรจัดระยะให้พอเหมาะ เพื่อให้สวยงาม
จึงควรเว้นริมที่ขอบกระดาษทั้งสองด้านไว้ประมาณ ๑ นิ้ว และวางส่วนอื่น ๆ ตามลำดับดังนี้
������ที่อยู่ หรือสถานที่เขียนจดหมาย����มุมบนขวามือห่างจากกลางหน้ากระดาษ ๑ นิ้ว
������วัน เดือน ปี������������������������������กึ่งกลางหน้ากระดาษ
������คำขึ้นต้น���������������������������������ห่างจากริมกระดาษทางด้านซ้ายมือ ๑ นิ้ว
������เนื้อความของจดหมาย����������������ย่อหน้าจากคำขึ้นต้น ๑ นิ้ว
������คำลงท้าย��������������������������������ตรงกับวันที่
������ชื่อผู้เขียน��������������������������������อยู่ใต้คำลงท้าย ถอยหลังไปประมาณ ครึ่งนิ้ว
������คำรับรองของผู้ปกครอง(ถ้ามี)������ตรงกับคำขึ้นต้น
������ชื่อผู้ปกครอง���������������������������ตรงกับเนื้อความ
จดหมายส่วนตัว������ จดหมายส่วนตัว เป็นจดหมายที่ใช้ติดต่อระหว่างบุคคลที่สนิทสนมคุ้นเคยกัน
หรือ จดหมายที่เขียนติดต่อกันเป็นส่วนตัวระหว่างญาติสนิทมิตรสหาย
ซึ่งโดยทั่วไปแล้วการเขียน
จดหมายส่วนตัวมีวัตถุประสงค์เพื่อ
������ ๑. เล่าเรื่องราวต่าง ๆ หรือสอบถามเรื่องราว
������ ๒. ไต่ถามสารทุกข์สุขดิบ หรือทุกข์สุขส่วนตัว
������ ๓. เพื่อส่งข่าวคราว
������ ๔. เพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลที่สนใจ
������ ๕. เพื่อแสดงไม่ตรีจิต หรือเพื่อขอบคุณ เป็นต้น
�������������������������������������������� อ่านเพิ่มเติม
ความคิดสร้างสรรค์แบ่งปันหลังเรียน
คำชี้แจง�� ให้นำเสนอแนวคิดอย่างหลากหลาย
������ ๑. ทักษะ,ความรู้เรื่องการเขียนจดหมายมีประโยชน์อย่างไรในชีวิตประจำวัน
������ ๒. หากนักเรียนจะเขียนจดหมายควรคำนึงถึงเรื่องใดบ้าง
กิจกรรมเสนอแนะ������ จัดประกวดการเขียนจดหมายโดยกำหนดเงื่อนไข
���� ให้นักเรียนเขียนจดหมายถึงใครก็ได้ เพื่ออธิบายว่า "ทำไมเราต้องคุยกันเรื่องโรคเอดส์"
����� (บูรณาการระหว่างการเขียนจดหมายกับเรียงความ)
กิจกรรมบูรณาการ�� ������� กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาฯ� เรื่อง หลักธรรมในการเขียนจดหมาย
������� กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ เรื่อง การเขียนจดหมายถึงเพื่อน
������� กลุ่มสาระการเรียนรู้พลศึกษาฯ เรื่องการดูแลสุขภาพตนเองให้ห่างไกลจากโรคเอดส์
�
ที่มา : เพลินพิศ� สุพพัตกุล� แผนการจัดการเรียนรู้ภาษาไทย ท๓๑๑๐๑
ที่มา : เพลินพิศ�� สุพพัตกุล คู่มือการสอนวิชาภาษาไทย� ท๓๑๑๐๑
ขอบคุณ : http://www.yorwor2.ac.th
�
จำนวนอ่าน : 664