๑. ใช้พยัญชนะต้นของพยางค์แรกของคำเป็นตัวย่อ

���� ๑.๑ ถ้าเป็นคำคำเดียวให้ใช้ตัวย่อตัวเดียว แม้ว่าคำนั้นจะมีหลายพยางค์ก็ตาม

����������� (๑) ๕ วา = ๕ ว.

����������� (๒) จังหวัด = จ.

����������� (๓) ๓.๐๐ นาฬิกา = ๓.๐๐ น.

����������� (๔) ศาสตราจารย์ = ศ.

���� ๑.๒ ถ้าใช้ตัวย่อเพียงตัวเดียวแล้วทำให้เกิดความสับสน อาจใช้พยัญชนะต้นของคำถัดไปเป็นตัวย่อด้วยก็ได้

ตัวอย่าง

����������� (๑) ทหารบก = ทบ.

����������� (๒) ตำรวจ = ตร.

����������� (๓) อัยการ = อก.

๒. ถ้าเป็นคำสมาสให้ถือเป็นคำคำเดียว และใช้พยัญชนะต้นของพยางค์แรกเพียงตัวเดียว

����������� (๑) มหาวิทยาลัย = ม.

����������� (๒) วิทยาลัย = ว.

๓. ถ้าเป็นคำประสม ใช้พยัญชนะต้นของแต่ละคำ

����������� (๑) ชั่วโมง = ชม.

����������� (๒) โรงเรียน = รร.

๔. ถ้าคำประสมประกอบด้วยคำหลายคำ มีความยาวมาก อาจเลือกเฉพาะพยัญชนะต้นของคำที่เป็นใจความสำคัญ ทั้งนี้ไม่ควรเกิน ๔ ตัว

����������� (๑) คณะกรรมการประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ = กปร.

����������� (๒) สำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ = สปช.

๕. ถ้าใช้พยัญชนะต้นของแต่ละคำแล้วทำให้เกิดความสับสน ให้ใช้พยัญชนะต้นของพยางค์ถัดไปแทน

����������� (๑) พระราชกำหนด = พ.ร.ก.

����������� (๒) พระราชกฤษฎีกา = พ.ร.ฎ.

๖. ถ้าพยางค์ที่มี ห เป็นอักษรนำ เช่น หญ หล ให้ใช้พยัญชนตัวที่ออกเสียงเป็นตัวย่อ

ตัวอย่าง

����������� (๑) สารวัตรใหญ่ = สวญ.

����������� (๒) ทางหลวง = ทล.

๗. คำที่พยัญชนะต้นเป็นอักษรควบกล้ำหรืออักษรนำ ให้ใช้อักษรตัวหน้าตัวเดียว

����������� (๑) ประกาศนียบัตร = ป.

����������� (๒) ถนน = ถ.

����������� (๓) เปรียญ = ป.

๘. ตัวย่อไม่ควรใช้สระ ยกเว้นคำที่เคยใช้มาก่อนแล้ว

ตัวอย่าง

����������� (๑) เมษายน = เม.ย.

����������� (๒) มิถุนายน = มิ.ย.

����������� (๓) เสนาธิการ = เสธ.

����������� (๔) โทรศัพท์ = โทร.

๙. ตัวย่อต้องมีจุดกำกับเสมอ ตัวย่อตั้งแต่ ๒ ตัวขึ้นไปให้จุดที่ตัวสุดท้ายเพียงจุดเดียว ยกเว้นตัวที่ใช้กันมาก่อนแล้ว

ตัวอย่าง

����������� (๑) ตำบล = ต.

����������� (๒) รองศาสตราจารย์ = รศ.

����������� (๓) พุทธศักราช = พ.ศ.

๑๐. ให้เว้นวรรคเล็กหน้าตัวย่อทุกแบบ

ตัวอย่าง

����������� (๑) ประวัติของ อ.พระนครศรีอยุธยา

����������� (๒) มีข่าวจาก กทม.ว่า

๑๑. ให้เว้นวรรคระหว่างกลุ่มอักษรย่อ

ตัวอย่าง

����������� (๑) ศ. นพ.

����������� (๒) รศ. ดร.

๑๒. การอ่านคำย่อ ต้องอ่านเต็ม

ตัวอย่าง

����������� (๑) ๐๕.๐๐ น. อ่านว่า ห้า-นา-ลิ-กา

����������� (๒) อ.พระนครศรีอยุธยา อ่านว่า อำ-เพอ-พระ-นะ-คอน-สี-อะ-ยุด-ทะ-ยา

ยกเว้นกรณีที่คำเต็มนั้นยาวมากและคำย่อนั้นเป็นยอมรับกันทั่วไปแล้ว อาจอ่านตัวย่อเรียงตัวไปก็ได้

ตัวอย่าง

����������� ก.พ. อ่านว่า กอ-พอ: หนังสือหลักเกณฑ์การใช้เครื่องหมายวรรคตอนและเครื่องหมายอื่น ๆ หลักเกณฑ์การเว้นวรรค หลักเกณฑ์การเขียนคำย่อ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พิมพ์ครั้งที่ ๖� หน้า ๖๗-๗๐

ที่มา

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง