คำบุพบท เป็นคำที่ใช้หน้าคำนาม คำสรรพนาม หรือคำกริยาสภาวมาลา เพื่อแสดงความสัมพันธ์ของคำ และประโยคที่อยู่หลังคำบุพบทว่ามีความเกี่ยวข้องกับคำหรือประโยคที่อยู่ข้างหน้าอย่างไร เช่น
������������������� ลูกชายของนายแดงเรียนหนังสือไม่เก่ง แต่ลูกสาวของนายดำเรียนเก่ง
������������������� ครูทำงานเพื่อนักเรียน
������������������� เขาเลี้ยงนกเขาสำหรับฟังเสียงขัน
��� ชนิดของคำบุพบท
��� คำบุพบทแบ่งเป็น 2 ชนิด
�������� 1.คำบุพบทที่แสดงความสัมพันธ์ระหว่างคำต่อคำ เช่น ความสัมพันธ์ระหว่างคำนามกับคำนาม คำนามกับคำสรรพนาม คำนามกับคำกริยา คำสรรพนามกับคำสรรพนาม คำสรรพนามกับคำกริยาคำกริยากับคำนาม คำกริยากับคำสรรพนาม คำกริยากับคำกริยา เพื่อบอกสถานการณ์ให้ชัดเจนดังต่อไปนี้ �
������������������� - บอกสถานภาพความเป็นเจ้าของ
���������������������� ฉันซื้อสวนของนายฉลอง �� �������������� � ( นามกับนาม )
���������������������� บ้านของเขาใหญ่โตแท้ๆ �� ������������������� ( นามกับสรรพนาม )
���������������������� อะไรของเธออยู่ในถุงนี้ ������������������� ( สรรพนามกับสรรพนาม )
������������������� - บอกความเกี่ยวข้อง
���������������������� เธอต้องการมะม่วงในจาน �� ���������������� ( นามกับนาม )
����������������������������� พ่อเห็นแก่แม่ �� ����������������������������������������� � ( กริยากับนาม )
���������������������� ฉันไปกับเขา ����������������������������������� ( กริยากับสรรพนาม )
������������������� - บอกการให้และบอกความประสงค์
���������������������� แกงหม้อนี้เป็นของสำหรับใส่บาตร � ( นามกับกริยา )
���������������������� พ่อให้รางวัลแก่ฉัน �������������������������� ( นามกับสรรพนาม )
������������������� - บอกเวลา
�������������� �������� เขามาตั้งแต่เช้า �������������������������������� ( กริยากับนาม )� ��������������������������������������������
�������������� �������� เขาอยู่เมืองนอกเมื่อปีที่แล้ว ������������� ( นามกับนาม )
����������� �������� - บอกสถานที่
�������������� �������� เธอมาจากหัวเมือง ��������������������������� ( กริยากับนาม )
����������� �������� - บอกความเปรียบเทียบ
�������������� �������� เขาหนักกว่าฉัน ������������������������������� ( กริยากับนาม )
�������������� �������� เขาสูงกว่าพ่อ ����������������������������������� ( กริยากับนาม )
���� 2. คำบุพบทที่ไม่มีความสัมพันธ์กับคำอื่นส่วนมากจะอยู่ต้นประโยค ใช้เป็นการทักทาย มักใช้ในคำประพันธ์ เช่น ดูกร ดูก้อน ดูราช้าแต่ คำเหล่านี้ใช้นำหน้าคำนามหรือสรรพนาม
����������� ��� ���� ดูกร ท่านพราพมณ์ ท่าจงสาธยายมนต์บูชาพระผู้เป็นเจ้าด้วย
����������� ��� ���� ดูก่อน ภิกษุทั้งหลาย การเจริญวิปัสสนาเป็นการปฏิบัติธรรมของท่าน
����������� ��� ���� ดูรา สหายเอ๋ย ท่านจงทำตามคำที่เราบอกท่านเถิด
������������� ���� � ช้าแต่ ท่านทั้งหลาย ข้าพเจ้ายินดีมากที่ท่านมาร่วมงานในวันนี้
ข้อสังเกตการใช้คำบุพบท
1. คำบุพบทต้องนำหน้าคำนาม คำสรรพนาม หรือคำกริยาสภาวมาลา เช่น
����������� เขามุ่งหน้าสู่เรือน
�������� �� ป้ากินข้าวด้วยมือ
������������� � ทุกคนควรซื่อสัตย์ต่อหน้าที่
2. คำบุพบทสามารถละได้ และความหมายยังคงเดิม เช่น
����������� เขาเป็นลูกฉัน ����������������������������������� ( เขาเป็นลูกของฉัน )
����������� แม่ให้เงินลูก ������������������������������������� ( แม่ให้เงินแก่ลูก )
����������� ครูคนนี้เชี่ยวชาญภาษาไทยมาก ������� ( ครูคนนี้เชี่ยวชาญทางภาษาไทยมาก )
3. ถ้าไม่มีคำนาม หรือคำสรรพนามตามหลัง คำนั้นจะเป็นคำวิเศษณ์ เช่น
������������ เธออยู่ใน ������������������������������������������� พ่อยืนอยู่ริม �����������������������������������������������
������������ เขานั่งหน้า ���������������������������������������� ใครมาก่อน
������������ ฉันอยู่ใกล้แค่นี้เอง
ตำแหน่งของคำบุพบท
ตำแหน่งของคำบุพยท เป็นคำที่ใช้นำหน้าคำอื่นหรือประโยค เพื่อให้รู้ว่าคำ หรือประโยคที่อยู่หลังคำบุพบท มีความสัมพันธ์กับคำหรือประโยคข้างหน้า ดังนั้นคำบุพบทจะอยู่หน้าคำต่างๆ ดังนี้
������������ 1. นำหน้าคำนาม
����������������� เขาเขียนจดหมายด้วยปากกา
����������������� เขาอยู่ที่บ้านของฉัน
������������ 2. นำหน้าคำสรรพนาม
���������������� เขาอยู่กับฉันตลอดเวลา
���������������� เขาพูดกับท่านเมื่อคืนนี้แล้ว
������������ 3. นำหน้าคำกริยา
�����������������เขาเห็นแก่กิน
���������������� โต๊ะตัวนี้จัดสำหรับอภิปรายคืนนี้
�������������4. นำหน้าคำวิเศษณ์
�����������������เขาวิ่งมาโดยเร็ว
���������������� เธอกล่าวโดยซื่อ ��

ที่มา http://www.yupparaj.ac.th